Związku z tym, że otrzymują liczne pytania nt. prób i ich identyfikacji, postanowiłam zrobić wpis aby każdy mógł sam połapać się w temacie.
Fakt faktem, że temat trochę jest „pomieszany” ale postaram się to objaśnić jak najprościej.
Głównym zadaniem prawa probierczego, jest określenie przepisami, wymaganej zawartości metali szlachetnych w wyrobach przeznaczonych do obrotu handlowego w kraju. W Polsce obowiązuje obligatoryjne prawo probiercze, tzn. do obrotu handlowego w kraju, mogą być dopuszczone tylko takie wyroby z metali szlachetnych, które po zbadaniu jedną z ustalonych metod, zostały oznaczone przez urzędy probiercze odpowiednimi cechami. Obowiązek ten, dotyczy także półfabrykatów z metali szlachetnych, przeznaczonych dla celów dentystycznych. Celem kontroli państwowej, jest przede wszystkim ochrona nabywcy. System ten obowiązuje również we wszystkich krajach postkomunistycznych takich jak: Federacja Rosyjska,Ukraina, Słowacja, Węgry, Bułgaria, Rumunia, Chorwacja, a także w Anglii, Austrii, Irlandii, Holandii, Finlandii, Francji, Portugalii, Hiszpanii i na Cyprze. W Lichtensteinie i w Szwajcarii dotyczy on tylko zegarków. System fakultatywny, w którym obowiązek oznaczania wyrobów spoczywa na wytwórcach, a państwo zastrzega sobie prawo do kontroli, obowiązuje w Belgii, Danii, Norwegii, Szwecji oraz w Lichtensteinie i Szwajcarii(z wyjątkiem zegarków). Nie ma określonego obowiązku oznaczania i kontroli wyrobów w Grecji, Turcji, Luksemburgu, Islandii, Niemczech i we Włoszech.
Zmiany w przepisach prawa probierczego:
W dzienniku Ustaw nr.55 z dnia 28 czerwca 1993r. opublikowana została ustawa z 6 kwietnia 1993r o prawie probierczym, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 1994roku. Podsiał ją ówczesny prezydent Lech Wałęsa.
Nowa ustawa, która zastąpiła ustawę z 29 czerwca 1962r., nie wprowadza wielu istotnych zmian, jeśli chodzi o obrót wyrobami z metali szlachetnych. Warto ją jednak znać.
- Utrzymuje obowiązek wprowadzania do obrotu tylko takich wyrobów z metali szlachetnych, które są oznaczone przez urzędy probiercze cechą probierczą.
- Określa przedmioty zwolnione z obowiązku badania i cechowania,
-Obowiązek zgłaszania do badania i cechowania nie dotyczy:
- wyrobów dawnego pochodzenia, mających wartość historyczną lub artystyczną,
- narzędzi i aparatów lub ich części, służących do celów naukowych, leczniczych i przemysłowych,
- odznak, orderów,odznaczeń państwowych i innych,
- inkrustacji (jest to proces lub technika związany lub związana z odkładaniem lub nakładaniem jakiegoś materiału na pewnej powierzchni lub w jej wnętrzu)
- monet, chociażby stanowiły części składowe wyrobów z metali szlachetnych,
- surowców i półfabrykatów oraz złomu, w szczególności: bloków, sztab, zlewków, blach, taśm, drutu, z zastrzeżeniem art. 11 który mówi: Przepisy ustawy dotyczące wyrobów z metali szlachetnych stosuje się odpowiednio do półfabrykatów z metali szlachetnych, przeznaczonych do celów dentystycznych.
3. Określa wyroby, które z uwagi na mała masę nie podlegają obowiązkowi badania i cechowania:
- Art. 9.1 mówi że: wyroby z platyny lub wyroby ze złota o masie mniejszej niż 1 gram, oraz wyroby ze srebra o masie mniejszej niż 2 gramy w sztuce lub dwóch sztukach, gdy w obrocie handlowym stanowią parę-nie podlegają obowiązkowi badania i cechowania.Wyroby te powinny być zaopatrzone przez wprowadzającego je do obrotu handlowego w informacje o ich masie i próbie.
4. Wprowadza obowiązek oznaczenia nowo wytworzonych wyrobów z metali szlachetnych znakiem wytwórcy( tzw.imiennik) oraz obowiązek uzgodnienia i ewidencjonowania znaków wytwórcy we właściwych terytorialnie okręgowych urzędach probierczych.
-Oznaczanie urzędów probierczych określają litery:
- G– Gdańsk
- H– Chorzów
- K– Kraków
- Ł– Łódź
- P– Poznań
- W– Warszawa
- V– Wrocław
- Z– Częstochowa
5. Wprowadza obowiązek wywieszania przez sprzedawców i złotników w miejscu widocznym dla stron wizerunków cech probierczych, które wcześniej wynikały nie z ustawy a z aktów wykonawczych do ustawy.
6. Utrzymuje obowiązek oznaczenia wyrobów z metali nieszlachetnych oznaczeniem „METAL” lub „MET”.
7. Zwalnia podmioty gospodarcze zajmujące sie wyrobem, naprawą lub sprzedażą wyrobów z metali szlachetnych z obowiązku rejestrowania sie w urzędach probierczych.
8. Zwalnia urzędy probiercze z obowiązku badania jakościowego kamieni szlachetnych.
9. W przepisach karnych uwzględnia jedynie czyny stanowiące wykroczenie za:
– wprowadzenie do obrotu handlowego wyrobów nieocechowanych.
A oto skan wzorów dla lepszego wyobrażenia :
Cechy probiercze i znaki powinny być wykonane:
- Typy: 2, 5, 6, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 24 oraz 25 z wizerunkiem wypukłym
- Typy: 18, 19, 20, 21, 22, 23, 26 oraz 27 z wizerunkiem liniowym,
- Typy: 1, 3, 4, 7, 8, 9 i 10 z wizerunkiem wypukłym i liniowym.
Cechowania wyrobów z metali szlachetnych dokonuje sie znacznikami probierczymi, wykonanymi jako negatywy cech probierczych.
Wszelkie pytania proszę kierować w komentarzach bądź na: mwiosnaa@gmail.com.